29 września 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę (sygn. akt III FPS 1/21), na mocy której obiekt budowlany wymieniony w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego jako przykład budowli może być – na potrzeby podatku od nieruchomości – uznany za budynek. Jednak aby było to możliwe, charakterystycznym parametrem obiektu musi być jego powierzchnia użytkowa.
Chcąc precyzyjnie określić prawdopodobne konsekwencje uchwały, należy najpierw wskazać przyczyny jej podjęcia. 13 grudnia 2017 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok (sygn. akt P 33/09) wskazujący, iż obiekty posiadające wszystkie ustawowe cechy budynku należy w ten sposób traktować na potrzeby podatku od nieruchomości. Nie ma przy tym znaczenia, jakie jest ich przeznaczenie czy wyposażenie.
W oparciu o wyżej wskazane orzeczenie, wielu podatników zmieniło sposób opodatkowania takich obiektów, jak: zbiorniki, silosy, stacje transformatorowe, stacje uzdatniania wody czy też oczyszczalnie ścieków. Takie podejście nie spotkało się z akceptacją licznych lokalnych organów podatkowych. To zaś zaowocowało wieloma sporami sądowymi. Największe wątpliwości budzi sposób opodatkowania dużych zbiorników, np. tych występujących na terenie cukrowni czy przedsiębiorstw zajmujących się produkcją budowlaną.
Skutki zmiany kategorii podatkowej
Nie bez znaczenia jest to, że zmiana kategorii opodatkowania wiąże się ze znaczącym ograniczeniem kosztów podatku od nieruchomości. Dla zobrazowania skali tej różnicy można posłużyć się następującym przykładem:
- przedmiot opodatkowania: zbiornik na cukier
- wartość stanowiąca podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych – 10 mln zł
- powierzchnia użytkowa (licząc u podstawy zbiornika) – 500 m2
Przyjmując maksymalne stawki podatkowe obowiązujące w 2021 r., opodatkowanie w kategorii „budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej” będzie wiązać się opodatkowaniem w kwocie 200 tys. zł w skali roku, zaś w kategorii „budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej” – zaledwie 12 420 zł.
Powyższy przykład pokazuje, że uchwała NSA mogła mieć potencjalnie duży wpływ na budżety zarówno przedsiębiorstw, jak i poszczególnych gmin.
Co po uchwale NSA?
Czy po ostatnim wyroku NSA faktycznie doszło do ostatecznego rozstrzygnięcia kwestii spornej? Pozornie mogłoby się wydawać, że uchwała będzie miała pozytywne konsekwencje dla podatników. Sędziowie wskazali bowiem, że obiekty wymienione w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego mogą być budynkami. Tak więc kwalifikując obiekty do odpowiednich kategorii opodatkowania, najpierw należy sprawdzić, czy są one budynkiem lub obiektem małej architektury. Dopiero w przypadku negatywnej odpowiedzi można je uznać za budowle.
Co więcej, NSA stwierdził, że budynkiem będą tylko te obiekty, których cechą charakterystyczną jest powierzchnia użytkowa. Z dużą dozą prawdopodobieństwa można wskazać, że sądy administracyjne nie odnajdą tej cechy w przypadku zbiorników. Tutaj bowiem głównymi parametrami są pojemność czy kubatura. Sama powierzchnia użytkowa ma zaś drugorzędne znaczenie.
Pozytywy dla podatników
W mojej ocenie uchwała NSA w dużej mierze zamyka drogę do zmiany kategorii opodatkowania większości zbiorników. Wyjątkami mogą być obiekty, które jedynie z nazwy są zbiornikami, a w rzeczywistości bardziej przypominają „klasyczne” budynki.
Powyższe nie oznacza jednak, że uchwała nie będzie miała żadnych pozytywnych implikacji dla podatników. W jej świetle organy podatkowe nie powinny mieć już wątpliwości, iż budynki, takie jak stacje uzdatniania wody, murowane stacje transformatorowe czy budynki na oczyszczalniach ścieków i lotniskach należy opodatkowywać w kategorii „budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”. Nie jest przy tym istotne, że Prawo budowlane wymienia je wśród przykładów budowli.
Brak komentarzy