Od 1 października 2016 r. obowiązują nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek ZUS pracowników wykonujących pracę za granicą na rzecz polskiego pracodawcy. Poprzednio obowiązujące przepisy, które dla części spośród tych zatrudnionych skutkowały koniecznością oskładkowania kwot wyższych niż faktycznie uzyskany przychód, zostały zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 28 października 2015 r. (sygn. akt SK 9/14).
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód ze stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia chorobowego, zasiłków z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego oraz przychodów wskazanych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ten sposób ustalania podstawy do oskładkowania co do zasady ma zastosowanie także do pracowników czasowo oddelegowanych do pracy za granicę.
Do 30 września 2016 r. z podstawy wymiaru składek tej grupy zatrudnionych wyłączona była część wynagrodzenia, która odpowiadała równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu za granicą. Ustalony w taki sposób miesięczny przychód nie mógł być jednak niższy od kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (w 2016 r. kwota tego wynagrodzenia wynosi 4 055 zł). W przypadku pracowników oddelegowanych, których faktycznie uzyskiwany miesięczny przychód był niższy niż wskazana kwota graniczna, skutkowało to sztucznym zawyżaniem podstawy wymiaru składek do prognozowanego wynagrodzenia przeciętnego, obowiązującego w danym roku, nawet jeżeli nie znajdowało to odzwierciedlenia w faktycznej kwocie przychodu pracownika. Przepis który regulował tę kwestię, czyli § 2 ust. 1 pkt 16 przywołanego powyżej rozporządzenia, został uznany za niezgodny z konstytucją.
Od 1 października 2016 r. wyłączenie z podstawy wymiaru składek kwot będących równowartością diet nie ma już zastosowania do tych pracowników oddelegowanych, których miesięczny przychód jest równy lub niższy niż kwota prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego. Dla tej grupy zatrudnionych podstawę wymiaru składek po zmianie stanowi uzyskany przez nich przychód ze stosunku pracy (z uwzględnieniem ustawowych wyłączeń). Zwolnienie całości lub części kwoty diet ma obecnie zastosowanie tylko do tych pracowników wykonujących pracę za granicą, których miesięczny przychód wynosi więcej, niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne. W odniesieniu do tych zatrudnionych nadal ma zastosowanie kwota dolnego ograniczenia podstawy wymiaru składek, będąca równowartością prognozowanego wynagrodzenia.
Brak komentarzy