Michał Wawrzynowski – Kierownik Projektu w Obszarze Kosztów Pracy w Ayming Polska i ekspert w dziedzinie BHP tłumaczy, w jaki sposób możliwa jest optymalizacja składki wypadkowej w przedsiębiorstwie.
Czy można obniżyć wysokość składki wypadkowej płaconej do ZUS?
Tak, jest to możliwe. Oszczędności uzyskane w firmie dzięki weryfikacji składki wypadkowej mogą wynosić nawet 3% rocznej masy wynagrodzeń. Na wysokość uiszczanej składki wypadkowej wpływa wiele czynników. Najważniejszym z nich są warunki pracy, a w szczególności występujące w przedsiębiorstwie warunki zagrożenia. Jednym ze sposobów na obniżenie wysokości ponoszonych kosztów z tytułu składki wypadkowej jest ich prawidłowa identyfikacja i ocena.
Przeprowadzenie szczegółowej oceny środowiska pracy może przełożyć się na niższą liczbę osób pracujących w warunkach zagrożenia, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia kosztów składki na ubezpieczenie wypadkowe. Z analiz Ayming wynika, że ten obszar odpowiada średnio za 65 proc. zidentyfikowanych nadpłat z tytułu składki wypadkowej.
Co to są warunki zagrożenia?
Są to mierzalne czynniki szkodliwe zagrażające zdrowiu, na które narażony jest każdy zatrudniony podczas wykonywania pracy. Wpływ szkodliwych czynników na pracownika jest poddawany ocenie podczas wykonywanych badań i pomiarów środowiska pracy. Na tym etapie określa się m.in. czy stanowisko spełnia dopuszczalne normy higieniczne z uwzględnieniem rodzaju czynników oraz ich właściwości, procesów technologicznych, źródeł emisji czynników, środków ochrony, czasu narażenia oraz organizacji pracy i sposobu jej wykonywania.
Jakie czynniki szkodliwe mogą występować w środowisku pracy?
Czynniki szkodliwe i kojarzone z nimi zagrożenia podzielić można na czynniki związane ze środowiskiem pracy, uciążliwością pracy oraz maszynami szczególnie niebezpiecznymi. Najobszerniejszym zbiorem z powyżej wymienionych zagrożeń są te związane ze środowiskiem pracy. To właśnie do tej grupy należą czynniki, takie jak hałas, pyły, substancje chemiczne czy mikroklimat.
Jak liczba osób pracujących w warunkach zagrożenia wpływa na wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe?
Każdy pracodawca zatrudniający powyżej 9 osób raz w roku przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informacje o panujących u niego warunkach pracy, m.in. liczbie osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia. W konsekwencji przekazanych przez firmę danych, ZUS zawiadamia płatnika o wysokości jego stopy procentowej składki wypadkowej, która przekłada się na comiesięczny koszt, jaki płatnik ponosi.
W jakich branżach występuje najwięcej czynników szkodliwych?
Branżą najbardziej narażoną na występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia jest górnictwo i wydobywanie. Zgodnie z danymi zawartymi w „Roczniku Statystycznym Pracy 2019” wydanym przez GUS, aż 39 proc. zatrudnionych w tej branży pracuje w warunkach zagrożenia czynnikami związanymi ze środowiskiem pracy. Jest to też branża, w której na pojedynczego pracownika wpływa najwięcej różnych czynników szkodliwych.
Natomiast najliczniejsza branżą zarówno jeśli chodzi występowanie warunków zagrożenia, jak i o zakres wykonywanej działalności jest branża przetwórstwa przemysłowego. Blisko 60 proc. pracowników zatrudnionych w warunków zagrożenia pochodzi z tej branży, a blisko 12 proc. pracowników jest bezpośrednio zagrożonych czynnikami szkodliwymi związanymi ze środowiskiem pracy.
Jak często trzeba przeprowadzać badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia?
Wszystko zależy od tego, jakie czynniki szkodliwe dla zdrowia występują w środowisku pracy oraz poziomu ich oddziaływania. Najczęściej badanymi czynnikami są te o działaniu rakotwórczym lub mutagennym oraz pyły zawierające azbest. W przypadku tego ostatniego, badań i pomiarów dokonuje się raz na 3 miesiące.
Przy wykonywaniu badań i pomiarów należy pamiętać, że należy je wykonywać każdorazowo, gdy wystąpiły zmiany w sposobie produkcji, procesie technologicznym, wyposażeniu i warunkach wykonywania pracy, które mogły mieć wpływ na zmiany oddziaływania czynników szkodliwych dla zdrowia.
Dlaczego warto regularnie analizować warunki zagrożenia?
Częstą nieprawidłowością przy ocenie środowiska pracy jest wykonywanie badań i pomiarów środowiska pracy jedynie w momencie chwilowego najwyższego lub najniższego obciążenia produkcji. Tymczasem warunkiem uzyskania prawidłowego i rzetelnego obrazu danego przedsiębiorstwa jest wykonanie pomiarów, które uwzględniają faktyczne parametry narażenia na czynniki szkodliwe występujące w ciągu danego roku.
Jakie działania może podjąć firma, aby ograniczyć warunki zagrożenia?
Działania takie należy rozpocząć od prawidłowego przygotowania procesu oceny środowiska pracy. „Rocznik Statystyczny Pracy 2019” wskazuje, że aż 45 proc. zagrożeń jest związanych z charakterem wykonywanej pracy. Konkretne działania powinny być dostosowane do indywidualnej sytuacji w przedsiębiorstwie. Niestety jest to proces żmudny i czasochłonny. Dlatego przedsiębiorcy często korzystają z już istniejących wzorców, które są nieadekwatne do zmieniającej się sytuacji w firmie. Jak na przykład uwzględnianie nieistniejących już stanowisk pracy. Jeżeli firma samodzielnie nie może przeprowadzić analiz w celu ograniczenia warunków zagrożenia, najlepiej skorzystać z usług profesjonalnych. Działania te w przyszłości przełożą się na obniżenie składki wypadkowej wpłacanej do ZUS.
Więcej o składce wypadkowej w naszym raporcie.
Brak komentarzy